Mstów swoją parafię posiada zapewne od XII w. Została utworzona przez kanoników regularnych z opactwa wrocławskiego. Pierwszy kościół parafialny był murowany w stylu romańskim. Dopiero w pierwszej połowie XV w. na miejscu starej świątyni stanęła nowa budowla. Na synodzie w 1441 r. została podniesiona do rangi kolegiaty i nadano jej tytuł Wniebowzięcia NMP. Niestety budowla bardzo często ulegała wielu zniszczeniom. Na początku XVIII w. kapituła klasztorna zdecydowała się na wybudowanie nowej świątyni, gdyż poprzednia ze względu na swój wiek nie nadawała się do użytku. Budowa nowego obiektu trwała od 1718 do 1742 r. Kościół został wzbogacony o osiem ołtarzy, w tym jeden pełen majestatu ołtarz główny Wniebowzięcia NMP. Sześć lat później dokonano konsekracji. Również i ten kościół ulegał pożarom (1776 i 1801 r.), a w 1914 r. znajdował się w rękach Niemców. W czasie nalotu wojsk rosyjskich kościół stracił swoje majestatyczne wieże. Dopiero w latach 1925-1936 dokonano restauracji świątyni. Zespół klasztorny otoczono w XVII wieku kamiennymi murami z dziesięcioma basztami, kordegardą oraz dwiema bramami. Przed murami utworzono wały ziemne z fosą, które zostały zniwelowane pod koniec XVII wieku. Obecnie z obwarowań zachował się zrekonstruowany w okresie międzywojennym mur z dziewięcioma basztami. Również częścią umocnień jest południowa brama główna, która obecnie, po zamurowaniu przepustu bramnego, stanowi dzwonnicę. Po obu stronach dzwonnicy znajdują się dwie baszty, które są okrągłe u podstawy i ośmioboczne w wyższych partiach. W narożnikach murów zlokalizowane są kolejne cztery baszty, następne dwie we wschodnim odcinku murów. Dziesiąta, nie odbudowana, baszta położona była w północnej części murów. We wschodniej części murów znajdowała się dodatkowo brama gospodarcza, obecnie zamurowana. Obecnie na teren kompleksu można dostać się nową, zachodnią bramą, którą wzniesiono w XVIII wieku w stylu późnobarokowym. W południowo-wschodnim narożu znajduje się ceglany budynek dawnej wartowni (kordegardy) w stylu barokowym z zamurowaną bramą gospodarczą.
źródło:http://sanktuariapolskie.info/diecezje/28/czestochowska/sanktuaria/229/sanktuarium-matki-bozej-mstowskiej-milosierdzia#historia_sanktuarium(dostęp 1.II.2016)

Wszelkie prawa zastrzeżone©2012 Janusz Świerkot, Beata Brachaczek-Świerkot. Wszelkie materiały i zdjęcia zamieszczone na stronie należą do ich autorów. Wykorzystanie zdjęć bez zgody autora jest zabronione.